Rodzaje hal udojowych – jaka będzie najlepsza?

Integralną częścią obory są hale udojowe. Są to hale dla bydła, które są przeznaczone do dojenia krów. Dzięki możliwościom, jakie oferują konstrukcje stalowe, można ich kształt i przestrzeń dopasować do wymagań użytkownika i warunków miejscowych. W poniższym artykule skupimy się na budowie hal udojowych oraz ich rodzajach.

Czym są hale służące do udoju krów?

Czym są hale udojowe? Hala udojowa, czyli tzw. dojarnia, to jeden z najważniejszych elementów obór wolnostanowiskowych i wolnowybiegowych. To właśnie tam ma miejsce proces dojenia, który – co warto podkreślić – wyróżnia się wysokim poziomem automatyzacji. W praktyce oznacza to, że na wymiona krów nakłada się specjalne urządzenia, a następnie za pomocą mechanicznego układu, automatycznie odciąga mleko.

Proces ten wymaga zastosowania rozwiązań, dzięki którym zwierzęta mogą czuć się komfortowo, spełniając swoje potrzeby stadne. Dlatego konstrukcja każdej hali (ze stalowym szkieletem) może być dowolnie modyfikowana już na etapie projektu. Z reguły większość hal udojowych składa się z czterech najważniejszych obszarów, takich jak:

• poczekalnia, czyli wydzielonej przestrzeni, w której znajdują się krowy czekające w kolejce na dojenie,
• dojarnia, czyli przestrzeni dla bydła mlecznego, w której znajdują się wydzielone stanowiska do odciągania mleka,
• korytarza powrotnego, którym zwierzęta wracają z dojenia,
• pomieszczeń pomocniczych przeznaczonych do przechowywania mleka w bezpieczny sposób.

Dlaczego buduje się hale udojowe?

Ideą zautomatyzowanego procesu dojenia jest zapewnienie zwierzętom takich warunków, aby odbywał się on w szybki, wydajny i niezakłócony sposób. Hala na bydło składa się z kilku elementów, które:

• porządkują pracę podczas dojenia,
• pozwalają zabezpieczyć mleko aż do przyjazdu cystern,
• zapewnić pracownikom odpowiednie warunki pracy.

Oznacza to, że projekt hali udojowej musi uwzględniać również czynniki związane z pracującymi na jej terenie osobami. Tworząc go, trzeba uwzględnić liczbę pracowników, narzędzia pomocnicze (i konieczność ich składania), a także skupić się na zapleczu socjalnym, które pozwoli spożywać posiłki i korzystać z sanitariatów. Poniżej opiszemy najciekawsze i najpopularniejsze rodzaje hal udojowych i omówimy najważniejsze różnice pomiędzy nimi.

Rodzaje hal udojowych – co warto o nich wiedzieć?

Jakie są rodzaje hal udojowych? Jest ich kilka, a one same różnią się między sobą ustawieniem stanowisk przeznaczonych do dojenia krów. Ich układ będzie zależał m.in. od organizacji pracy dojarni.

1. Hale udojowe typu rybia ość – to rozwiązanie, w którym krowy rozmieszczone są tak, aby znajdowały się pod kątem od 30 do 60 stopni w odniesieniu do kanału udojowego. Tego typu stanowiska dojarskie organizuje się głównie w halach (oborach), których przestrzeń użytkowa jest stosunkowo niewielka. Warto zauważyć, że mimo to (w tej konfiguracji) zwierzęta mają wciąż dużo przestrzeni dla siebie.
2. Hale udojowe typu bok w bok – to dość proste rozwiązanie, które sprawdza się w wąskich, ale jednocześnie dość długich obiektach. W tym wariancie stoiska dla bydła są umieszczone tuż obok siebie, choć krowy są usytuowane tyłem do kanału udojowego. Niektórzy nazywają tego typu obiekty halami prostopadłymi lub prostokątnymi.
3. Hale udojowe typu tandem – to rozwiązanie bardzo korzystne z punktu widzenia zwierząt, gdyż zapewnia im sporo wolnej przestrzeni. Każda z krów posiada w tym przypadku osobne boksy dla bydła oraz koryta na paszę i wodę. Tym samym zwierzę wchodzące do boksu nie musi oczekiwać na inne zwierzęta.
4. Hale udojowe typu karuzela – to obiekty, które zapewniają maksimum wydajności i komfortu zwierząt, ale jednocześnie muszą dysponować dużą ilością przestrzeni. W tym wariancie stanowiska umieszcza się na obracanej platformie, która obraca się po każdym cyklu udoju. W zależności od wariantu stanowiska dojarskie mogą być usytuowane na tandem, rybią ość lub bok w bok.

Stanowiska udojowe najczęściej osadza się wewnątrz hal łukowych lub tunelowych, gdyż ich konstrukcja zapewnia odpowiednią ilość przestrzeni.

Co należy wziąć pod uwagę przy konstrukcji hali udojowej?

Projektując hale rolnicze dla bydła, trzeba uwzględnić przede wszystkim przepustowość systemu, czyli ile sztuk bydła można wydoić w trakcie godziny. Ważną kwestią jest też komfort pracy dojarzy i personelu pomocniczego, którzy muszą mieć łatwy dostęp do zwierzęcia i odpowiednie oświetlenie. Wreszcie konstrukcja hali udojowej powinna też uwzględniać dobro zwierzęcia, które musi dysponować wystarczającą przestrzenią (odpowiednio duże wymiary hali udojowej). W hali powinny też znaleźć się niezbędne:

• systemy wentylacyjne,
• systemy grzewcze,
• systemy chłodzące.

Niezbędnym elementem wyposażenia są też różnego rodzaju systemy czyszczące oraz ruszta, a także przegrody dla bydła.

Reasumując, wyposażenie hali dla bydła (jak i sama hala) powinno być dobierane nie tyle pod kątem ceny, ile raczej faktycznych możliwości przerobowych i rozmiaru gospodarstwa. Dzięki temu łatwiej uzyskać większy udój i jednocześnie zoptymalizować jego przebieg z uwzględnieniem dobra ludzi i zwierząt.